Ἡ Ἑλληνική Μειονότητα ξανά στό στόχαστρο

Γιά τό νέο «νόμο περί μειονοτήτων», πού ψηφίστηκε ἀπό τήν ἀλβανική Βουλή, θά μποροῦσαν νά εἰπωθοῦν πολλά καί... προβληματικά. 

Θά μποροῦσε κανείς νά τόν ἀποκηρύξει ὡς προπέτασμα καπνοῦ στό δρόμο πρός τήν ἔναρξη τῶν ἀλβανικῶν ἐνταξιακῶν διαπραγματεύσεων μέ τήν ΕΕ. Ὡς στάχτη στά μάτια τῶν «ἔξω», προκειμένου νά πειστοῦν ὅτι ἡ Ἀλβανία κάνει βήματα ἐξευρωπαϊσμοῦ. Ἀλλά καί ὡς ὕπουλο χτύπημα κάτω ἀπό τό τραπέζι, μέ στόχο τή διαιώνιση παλαιῶν «χοτζικῶν» τυχοδιωκτισμῶν σέ βάρος τῆς ἐθνικῆς ἑλληνικῆς μειονότητας.

Ἡ κυβέρνηση τοῦ Ἔντι Ράμα ἔφερε πρός ψήφιση τό νόμο «Περί προστασίας τῶν Ἐθνικῶν Μειονοτήτων στήν Ἀλβανική Δημοκρατία», ἐμφανιζόμενη ἔτσι στή θεωρία νά συμμορφώνεται μέ τή Σύμβαση-Πλαίσιο τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης γιά τήν Προστασία τῶν Μειονοτήτων καί νά ἔρχεται πιό κοντά στίς εὐρωπαϊκές ἀξίες. Ὁ σεβασμός τῶν μειονοτικῶν δικαιωμάτων εἶναι ἄλλωστε ἕνα ἀπό τά κριτήρια πού θέτει ἡ Κομισιόν, μέ τίς ἐτήσιες ἐκθέσεις προόδου της, γιά νά προχωρήσει ἡ ἐνταξιακή πορεία τῆς Ἀλβανίας.

Ἐπί τῆς οὐσίας ὡστόσο, ὁ ἐν λόγω νόμος ἔρχεται νά θίξει τά δικαιώματα τῆς μεγαλύτερης ἀπό τίς ἐν λόγω μειονότητες πού εἶναι ἡ Ἑλληνική. «Ἀντί νά διασφαλίζει τά δικαιώματα τῶν μειονοτήτων στή χώρα βάσει τῶν εὐρωπαϊκῶν προτύπων, τό νομοσχέδιο πού ὑπερψήφισε ἡ ἀλβανική Βουλή γιά τήν προστασία τῶν μειονοτήτων διαιωνίζει τίς αὐθαιρεσίες τοῦ καθεστῶτος Χότζα. Εἶναι ἕνα βῆμα μπροστά γιά ὑπαρκτές καί ἀνύπαρκτες μειονότητες καί ἕνα βῆμα πίσω γιά τήν κυριότερη καί ὑπαρκτή μειονότητα τῆς Ἀλβανίας», δήλωσε ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ ἑλληνικοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, Ἀλέξανδρος Γεννηματᾶς.

Στήν Ἀλβανία ἀναγνωρίζονταν «παραδοσιακά» τρεῖς ἐθνικές μειονότητες: ἡ γηγενής ἑλληνική πού εἶναι καί ἡ μεγαλύτερη, ἡ σκοπιανή καί ἐκείνη τῶν Μαυροβουνίων. Μέ τό νέο νόμο ὡστόσο, οἱ μειονότητες γίνονται ἐννέα (μέ τήν προσθήκη Βλάχων, Αἰγυπτίων, Ρομά, Βόσνιων, Σέρβων, Βουλγάρων) καθώς προστίθενται σέ αὐτές καί μάλιστα ὡς «ἐθνικές» μειονότητες ἐθνοτικές (Ρομά), γλωσσικές (Βλάχοι) καί πολιτιστικές.

Ἀλλά καί πέρα ἀπό αὐτό τό «ποιοτικό» στοιχεῖο, ὁ νέος νόμος εἶναι προβληματικός γιά τήν ἑλληνική μειονότητα καθώς ἀφήνει ἀμετακίνητα μία σειρά ἀπό ἐμπόδια: στήν ταυτοποίηση τῶν μελῶν της, στή δυνατότητα χρήσης τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας στή δημόσια ζωή, καί στή δυνατότητα ἐκπαίδευσης στήν ἑλληνική γλώσσα. Παράλληλα, δέν δίνει καμία λύση στό περιουσιακό, ἐνῶ συνεχίζει νά μήν ἀναγνωρίζει ὡς μειονοτικές περιοχές μέ πολυπληθεῖς ἑλληνικές κοινότητες πού βρίσκονται ἐκτός τῶν ὁρίων τῶν Δήμων Δρόπολης καί Φοινίκης, ὅπως εἶναι ἡ Χειμάρρα, τά ἑλληνικά χωριά στόν Αὐλώνα κ.α..

Ὁ νέος νόμος ἐπιτρέπει μέν τόν αὐτοπροσδιορισμό (τό νά δηλώσει κανείς ὅτι εἶναι Ἕλληνας), χωρίς ὡστόσο νά ἀναιρεῖ παλαιότερο νόμο περί ἀπογραφῆς, σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο Ἕλληνες ὑπάρχουν μόνο σέ 99 χωριά τά ὁποῖα ἀναγνώριζε ὡς ἑλληνικά τό καθεστώς Χότζα (μέ τή Χειμάρρα νά ΜΗΝ ἐντάσσεται στίς ἑλληνικές περιοχές). Ἐάν μάλιστα κάποιος ἀπό ἄλλη περιοχή τολμοῦσε νά δηλώσει Ἕλληνας στήν τελευταία ἀπογραφή τοῦ 2011, κινδύνευε μέ πρόστιμο ὕψους 1.000 δολαρίων.

Προβλήματα ὑπάρχουν ὡστόσο καί ὡς πρός τή διδασκαλία καί δημόσια χρήση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας (δημόσια χρήση εἶναι π.χ. τό νά ὑπάρχουν πινακίδες στά ἑλληνικά). Ὁ νέος νόμος προβλέπει ὅτι οἱ μειονοτικές γλῶσσες μποροῦν νά διδάσκονται μόνο σέ περιοχές ὅπου μία μειονότητα ἀντιστοιχεῖ σέ ποσοστό τουλάχιστον 20% τοῦ πληθυσμοῦ. Προβλέπει, ἐπίσης, ὅτι γιά τή δημόσια χρήση τῆς μειονοτικῆς γλώσσας τήν τελική ἔγκριση θά τή δίνει τό... ὑπουργικό συμβούλιο. Ἤδη ἀπό τό 2014 ὡστόσο, ἡ κυβέρνηση Ράμα ἔχει προχωρήσει σέ σαρωτικές συνενώσεις δήμων στή χώρα, ἀλλοιώνοντας σημαντικά τή δημογραφική παρουσία τοῦ ἑλληνισμοῦ, περιορίζοντας τά ποσοστά του ἐπί τῶν γιγαντωμένων συνόλων (καί ἀκυρώνοντας, ἔτσι, στήν πράξη τό δικαίωμα στή δημόσια χρήση καί ἐκμάθηση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας).

«Θά κλείσουν ἑλληνική σχολεῖα», ἀναφέρουν στό Ἔθνος παράγοντες μέ ἄμεση γνώση τῶν ἐξελίξεων.

Ἐνδεικτικό τῶν διαθέσεων τῆς ἀλβανικῆς κυβέρνησης εἶναι καί τό γεγονός ὅτι δέν δέχτηκε οὔτε μία ἀπό τίς τροπολογίες πού κατέθεσε ὁ μειονοτικός βουλευτής καί πρόεδρος τοῦ ΚΕΑΔ Βαγγέλης Ντοῦλες γιά τό συγκεκριμένο θέμα.

"Ἔθνος"