Στα χνάρια της ιστορίας: Θύμιος Λιώλης-Λευτέρης Τάλιος

Αυτό  ήταν το θέμα της πολιτιστικής εκδήλωσης που διοργάνωσε η ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ, το Σάββατο 31 Μαρτίου, σε κεντρικό ξενοδοχείο της πόλης των Αγίων Σαράντα.

Η προβολή δύο επιφανών αντρών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας που άφησαν ανεξίτηλα ίχνη στη βορειοηπειρωτική ιστορία, ανάμεσα σε μια πλειάδα τόσων άλλων αγωνιστών και αξιόλογων επιφανών αντρών. Ο λόγος για τον Καπετάνιο του Βούρκου και των Ριζών, Οπλαρχηγό Πρώτης Τάξεως Θύμιο Λιώλη και τον Ήρωα του Λαού,  Λευτέρη Τάλιο.

Η προβολή τους έγινε διαμέσου της παρουσίασης δύο βιβλίων: «Ο αγροφύλακας που έγινε θρύλος», αφιερωμένο στον καπετάν Θύμιο Λιώλη, από τον συγγραφέα Βαγγέλη Παπαχρήστο και «Λευτέρης Τάλιος-ο μύθος μιας εποχής και ο αγωνιστής της ΕΕΜ», από τον συγγραφέα Χαράλαμπο Κίτσιο.

Τα δύο αυτά βιβλία εκδόθηκαν από τις Εκδόσεις  ΟΜΟΝΟΙΑ και από την αιγίδα της ΟΜΟΝΟΙΑΣ έγινε η εκδήλωση της παρουσίασής τους.

Ο Γενικός Πρόεδρος της Ομόνοιας, Λεωνίδας Παππάς, σκέφτηκε να δώσει μια  μεγαλύτερη γκάμα στο θέμα κάνοντας το πρόγραμμα ελκυστικό και ποικίλο.

Έτσι η κατάμεστη αίθουσα με ανθρώπους της τέχνης και των γραμμάτων, με συγγενείς και φίλους των δύο μνημονευόντων, Θύμιο Λιώλη και Λευτέρη Τάλιο, μα και πάρα πολλών από διάφορες κοινότητες των Αγίων Σαράντα και Δελβίνου, της εκπροσώπου του Γενικού Προξενείου Αργυροκάστρου κα. Αφροδίτη Φασσουλή, του προέδρου του ΜΕΓΚΑ Χρήστου Κίτσιου, του τέως Γ. Πρόεδρου της Ομόνοιας Σωτήρη Κυριαζάτη, άκουσαν με μεγάλη προσοχή την εισήγηση του Δρ. Κοινωνιολόγου Παντείου Πανεπιστημίου, Κώστα Δημητρόπουλου: «Η αντιμετώπιση του Ελληνισμού από το  Αλβανικό κράτος», για την περίοδο 1912-1944, μια εισήγηση  επιστημονική, τεκμηριωμένη.

Ακολούθησε η παρουσίαση των βιβλίων: «Ο Αγροφύλακας που έγινε θρύλος»,  από τον Δρ. Επιστημών Αγωγής Πανεπιστημίου Αργυρόκαστρου-Πολιτευτή, Ζήσο Λούτση και «Λευτέρης Τάλιος-ο μύθος μιας εποχής και ο αγωνιστής της Ε.Ε. Μειονότητας», από τον ιστορικό συγχωριανό του, Βασίλη Νάσιο.

Μαθητές του Εννιάχρονου σχολείου Λιβαδειάς απήγγειλαν ποιήματα των: Νίκο Κατσαλίδα, Βαγγέλη Ζαφειράτη, Βαγγέλη Βασιλείου και Μιχάλη Θάνου, αφιερωμένα στον Θύμιο Λιώλη και Λευτέρη Τάλιο.

Οι συγγραφείς των βιβλίων, Βαγγέλης Παπαχρήστος και Χαράλαμπος Κίτσιος, έφεραν στιγμές που τους ώθησαν ν’ ασχοληθούν και να προβάλλουν τους αγωνιστές αυτούς στα δικά τους βιβλία.

Ακολούθησαν χαιρετισμοί, τοποθετήσεις και ελεύθερες συζητήσεις από τους προσκεκλημένους.

Οι πρωταγωνιστές των βιβλίων, Θύμιος Λίωλης και Λευτέρης Τάλιος, αν και με διαφορετικές ιδεολογίες, ο ένας δεξιός εθνικόφρων και ο άλλος αριστερός, κομμουνιστής, είχαν ένα κοινό αναμεταξύ τους. Την αγάπη για τον τόπο τους και τον βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό,  το όραμα να τον δουν μια μέρα ελεύθερο και να εκπληρωθεί το ποθητό, ένα ποθητό εκκρεμές από το 1914.

Ας εμπνεύσει το όραμα αυτό των δύο αντρών και στις σημερινές συγκυρίες, για ένωση παραμελώντας ιδεολογίες και κομματικότητες  για τα δίκαια αιτήματα των Βορειοηπειρωτών.

του Βαγγέλη Παπαχρήστου