ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΕΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940

83 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ  ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ!

     Αξιοσέβαστε αναγνώστη! Δώσε την πρέπουσα σημασία στην παραπάνω φωτογραφία και στοχάσου! Τα χαμογελαστά λεβεντόπαιδα που βλέπεις, είναι μια ομάδα από τα 438 Βόρειοηπειροτόπουλα που βρίσκονταν στην Ελλάδα ή που φοιτούσαν στα ελληνικά πανεπιστήμια, τα οποία στον πόλεμο του 40 είχαν προσχωρήσει στις γραμμές του ελληνικού στρατού εθελοντικά. Οργανωμένοι σε δικό τους λόχο υπό την 5^η Μεραρχία της Κρήτης, συγχωνεύτηκαν με το υπόλοιπο στράτευμα και αγωνιζόμενοι τίμησαν μεν τον ένδοξο αγώνα του Έθνους, αλλά και τις θυσίες των προγόνων της ιδιαίτερης πατρίδας τους, εννοείται αναμένοντας και την απελευθέρωσή της.

     Πόσοι από αυτούς έπεσαν μαχόμενοι στα βουνά της Βορείου Ηπείρου; Ουδέποτε ακούσαμε και ουδέποτε μάθαμε! Οπότε και εμείς οι ομογενείς ουδέποτε μνημονεύσαμε ιδιαιτέρως τα ηρωικά κατορθώματά τους! Πάντως χωρίς να έχω υπόψη μου διάκριση μεταξύ τους και γενικότερα της πλειάδας των Ελλήνων φαντάρων, αν και άγνωστοι «αιωνία η μνήμη τους»! Αλλά αν ο πόλεμος του 40 δεν θα λάμβανε χώρα στα εδάφη της ιδιαίτερης πατρίδας μας, άραγε ποια θα ήταν η έκβασή του; Η επίσημη Ελλάδα ουδέποτε απάντησε!

     Όταν ο Ιταλός καταχτητής, αναγκάστηκε να υποχωρήσει από τα ελληνικά εδάφη,  μεταφέροντας τον πόλεμο στα χωριά της πολυβασανισμένης πατρίδας μας, τα στρατευμένα παιδιά της Ελλάδας, η πλειοψηφία των οποίων είχε περιορισμένες γνώσεις για το πώς ο βορειοηπειρωτικός ελληνισμός βρέθηκε έξω από τα σύνορά της, δύσκολη η περιγραφή του ενθουσιασμού τους, καθώς η φιλοξενία και η αμέριστη συμπαράσταση που συνάντησαν, ξεπερνούσε και την ετοιμότητα των από κει Ηπειρωτών κατοίκων!      

     Αν και υπόδουλος, ο βορειοηπειρωτικός πληθυσμός άνοιξε σύσσωμος την αγκάλη του, κόπτονταν ποιος να τους προσφέρει στέγη στο δικό του σπίτι, ποιος τρόφιμα και χειμωνιάτικο ρουχισμό από το δικό του στέρημα και ποιος να φιλοξενήσει τους πληγωμένους για θεραπευτική περίθαλψη, καθώς οι μανάδες και οι γιαγιές μας, ελλείψει νοσοκομειακών δομών, κληρονομούσαν τις πρακτικές γνώσεις. Οι μανάδες και οι γιαγιές μας που φιλοξένησαν τους πάντες,σαν να ήταν δικά τους παιδιά!

     Αίσθημα που εμφυσούσε η παράδοση για τον από κει Έλληνα, αν και δεν ήταν άγνωστες οι αδικίες και οι προσβολές απέναντί μας, εκ μέρους προηγούμενων ηγετών! Άλλο αν δεν είχαν καμιά σχέση τα «παιδιά της Ελλάδας», για τα όσα συνέβηκαν απέναντί μας από τους προηγούμενους ή και κατοπινούς ηγέτες τους, κυρίως από το 1913 και μετά.

    Σχετικά με την φιλοξενία των προπάππων μας του 40, αναφέρω μια από τις περιπτώσεις που διηγείται στην εφημερίδα «Ηπειρωτικό Μέλλον» της  10^ης  Δεκεμβρίου 1940, ο Δημήτριος Μαστέλλος, τότε αγωνιστής από το Ξυλόκαστρο Κορινθίας: «Μαζί με τον Κώστα, και οι δυο πληγωμένοι,  βρήκαμε καταφύγιο στο σπίτι της Αμαλίας Ζιώγκα στους Βουλιαράτες. Μόλις μας είδε η κυρα-Αμαλία, γονάτισε συγκινημένη, έσκυψε το «αρχοντικό» της μαντηλο-φορεμένο κεφάλι και φίλησε τα πόδια μας! «Μα τι κάνετε»; είπαμε και οι δυο μ’ ένα στόμα! «Είχα ορκιστεί να φιλήσω τα πόδια των ελευθερωτών μας. Τα πόδια των πρώτων Ελλήνων στρατιωτών που θα έφθαναν στο χωριό μας και το σπιτικό μας, ως ελευθερωτές» Αυτό μας είπε και τα μάτια της έσταζαν δάκρυα!» Ήταν τα λόγια μιας Βουλιαρατινής μάνας, τα λόγια που ίσως θα είχε προσφωνήσει κάθε Βορειοηπειρώτισσα μάνα….! 

     Δύσκολο να το φανταστούν οι νεότερες γενιές, ποια ήταν η στήριξη και η συμπαράσταση των Βορειοηπειρωτών στους Έλληνες στρατευμένους του «έπους» του 1940! Εκτός της συμμετοχής και των δικών μας στρατευμένων παιδιών, άνοιξαν όλα τα σπίτια των χωριών μας, οι άντρες και οι γυναίκες όλοι στο πόδι, άλλοι να κουβαλούν τα πολεμοφόδια με τα ζώα τους, άλλοι να προΐστανται των σωμάτων σε απάτητα μονοπάτια, άλλοι να μεταφέρουν και να περιθάλπουν   τους πληγωμένους ή τους πεσόντες για ενταφίαση στα νεκροταφεία τους, γεγονός αδιαμφισβήτητο που    δεν περιγράφεται, όσο και αν πολλοί φαντάροι αναφέρονται στα απομνημονεύματά τους!

     Τρεις οι πεσόντες σε συμπλοκή με τους Ιταλούς στο Βοδίνο, αν και θα αναφερθώ εκτενέστερα στην ημέρα μνημόνευσής τους. Δεν έμεινε χωριανός να μη παραστεί στην κηδεία τους, δεν έμειναν μανάδες και γιαγιές χωρίς να τους κλάψουν μοιρολογώντας στην ενταφίαση, εκτός του ότι τους οικοδομήσαμε και λιθόκτιστο τάφο, με τα ονόματά τους σκαλισμένα στον σταυρό! Μάλιστα ακόμα και όταν καταργήθηκε η Θρησκεία, ενώ σε φυλάκιζαν για θρησκευτικές τελετές, Κυριακές και γιορτές το αναμμένο κερί δεν θα έλειπε από τον τάφο τους.

     Τρεις ήταν και οι φαντάροι που φιλοξένησε π.χ. η (πατριαρχική) οικογένειά μας, ο δεκανέας από τον Πειραιά Πέτρος Ευθυμίου, ο Αναστάσιος Βαρδάκας και ο Παναγιώτης Οικονόμου. Πριν τους ξεπροβοδίσουν οι παππούδες για το Τεπελένι ο Πέτρος χαράκωσε σε μια γωνιακή πέτρα του σπιτιού και την διεύθυνσή του, Καποδιστρίου 13 Πειραιάς. Μάλιστα και όταν υποχώρησαν πριν περάσουν τα σύνορα στην Κακαβιά, ειδοποίησαν με χωριανό την οικογένειά μας, ότι ο Αναστάσιος έπεσε μαχόμενος στο Τεπελένι.

     Ποια κυβέρνηση της Ελλάδας, ποιος πρωθυπουργός υποκλίθηκε με σεβασμό στην συμπαράσταση και την συνδρομή του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού σε αυτό το αδιαμφισβήτητο έπος; Πάντως μνημονεύοντας αυτή την μεγάλη επέτειο, αν και δεν είναι η κατάλληλη ευκαιρία να αναφερθώ, ας το κατανοήσουν λοιπόν! 33 χρόνια τώρα, μετά το 1990, η δική τους μέριμνα για τις περιοχές μας, για τα χωριά μας και όσους μετοικίσαμε στην Ελλάδα, κυρίως για όσους ηλικιωμένους δικαιούνται σύνταξη, ενώ έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα ένσημα και τους ανασφάλιστους υπερήλικες, είναι για κλάματα! Στην Ελλάδα (μας) μας θεωρούν αλλοδαπούς, μας θεωρούν φιλοξενούμενους! Επαναλαμβάνω και μια φορά την αναφορά που έγινε παραπάνω, σχετικά με την έκβαση του πολέμου! Πόλεμος που έγινε στα χωριά μας, στα βουνά μας, στις περιοχές μας! Ενώ στα χωριά μας ο ένδοξος Ελληνικός Στρατός βρήκε την ζεστασιά και την συμπαράσταση που δεν πρόλαβε να δοκιμάσει στις περιοχές της από κει Ηπείρου, ενώ υπό αντίξοες συνθήκες διατηρήσαμε ζωντανή την μνήμη όσων πεσόντων ενταφιάστηκαν στα χωριά μας, μάλιστα μετά το 1990 με αμείωτο το ενδιαφέρον  για να βρεθούν οι πατρίδες καταγωγής τους, μέχρι που ταρακουνήθηκε η ελληνική αδιαφορία! Δυστυχώς κανένα ενδιαφέρον από την επίσημη Ελλάδα, να παρευρίσκεται σε παρελάσεις και δική μας εκπροσώπηση! Μάλιστα ούτε στις παρελάσεις επ’ ευκαιρία της Επετείου της Επανάστασης του 1821! Να είναι αδιαφορία ή προσβολή!

Πάντως αιωνία η μνήμη των πεσόντων του έπους του 1940!