Να γνωρίσουμε τα χωριά της Βορείου Ηπείρου: Η Ραχούλα (Καλύβια Σούσι)

Η Ραχούλα είναι ένα από τα 11 χωριά που απάρτιζαν την επαρχία του Αλύκου. Σήμερα, με την νέα διοικητική διαίρεση, ανήκει στο Δήμο Φοινίκης.

Απλώνεται πάνω σε μια ράχη, δεξιά του αυτοκινητιστικού δρόμου Κρανιά-Μαυρομάτι., σε υψόμετρο 60 μ., γύρω στα 8 χλμ μακριά από την πόλη των Αγίων Σαράντα.

Σύμφωνα τα δεδομένα  στα τέλη του XIX  περιπλανούμενοι βοσκοί σήκωσαν εκεί τις καλύβες τους  και γρηγορώ ο  οικισμός αυτός με καλυβόσπιτα έγινε κτήμα Δροβιανιτών πλουσίων, οι οποίοι το κράτησαν μέχρι την τρίτη δεκαετία του εικοστού αιώνα.

Κατά τον Αποστόλ Πάνγκο (Εγκυκλοπαίδεια  Δελβίνου και Αγίων Σαράντα) το όνομα: Kalive e Shushit  (Kasollet e Shushit), το πήρε από το όνομα το τσιφλικά. Σήμερα λέγεται Ραχούλα (από την ελληνική, που ’ναι χτισμένο πάνω σε ραχούλα).

Κατοικείται από ελληνικής καταγωγής κατοίκους.

Αναφέρεται για πρώτη φορά ως κατοικήσιμο μέρος το 1896. Το 1913 είχε 65 κατοίκους και το 1927 ο αριθμός έφθασε τους 113. Το 1937 είχε 21 οικογένειες με 161 κατοίκους και πλήρωναν 1935 φόρους εις φράγκα χρυσά.

Κατά την επιθεώρηση του 1937 το σχολείο ήταν μικτόν με έναν διδάσκαλο.  Εγγεγραμμένοι άρρενες 29, θήλεις 12. Διδάσκαλος ο Ιωάννης Παπαθανάσης

 Ουδέποτε είχε σχολείο, οι μαθηταί φοιτούσαν στο σχολείο της Γέρμας. Η κοινότητα έλαβε τα κατάλληλα μέτρα για την ανέγερση νέου σχολικού κτιρίου.

Οι κάτοικοι του βοήθησαν στον Αντιφασιστικό Αγώνα. Μετά την απελευθέρωση και στο χωριό αυτό βάρυνε ο ταξικός αγώνας.

Ο Φίλιππας Παπαθανάσης είναι το πρώτο θύμα.  Νεαρός σπουδαστής στη Βοστίνα, παίρνει μέρος στον Αντιφασιστικό Αγώνα. Γρήγορα καταλαβαίνει τις προθέσεις των κομμουνιστών και έρχεται σε διαφωνία με  το ΚΚΑ και των απεσταλμένων του ΕΑΜ   Φυλακίζεται και δικάζεται με θανατική ποινή ως φιλέλληνας, κατάσκοπος της ελληνικής ασφάλειας, επικίνδυνος για το κομμουνιστικό καθεστώς. Πέθανε στη φυλακή, χωρίς τάφο.

Ο Βαγγέλης Κυριάζος δικάζεται 10 χρόνια για απόπειρα δραπέτευσης.

Ο  Φίλιππας Καλόγερος ανακηρύττεται κουλάκος το 1952 επειδή είχε φτιάξει ένα νερόμυλο για να αλέθει ο κοσμάκης.

Η κυριότερη κατεύθυνση της οικονομίας είναι τα σιτηρά, η κτηνοτροφία και η φρουτοκαλλιέργεια.

Στα χρόνια της συνεταιριστικής ζωής οικοδομήθηκε νέο κτίριο για Δημοτικό σχολείο, άνοιξε εμπορικό κατάστημα και ο αριθμός των κατοίκων ανήλθε στους 375.

Σήμερα, λόγω μετανάστευσης, ο αριθμός μειώθηκε αισθητά.

(από συνεργάτη της ΣΦΕΒΑ στη Β. Ήπειρο)